I have to say that, nearly five months after my initial contact with the cause of Emfasis and the methodology of Social Street Work, this entire journey has won me over entirely, first as a human being and secondly as a psychologist.
The presence of all of these social scientists around the city is exactly what is missing in a society that, on a daily basis, demotes both physically or psychologically, financially or socially, those groups of citizens who are more vulnerable than others.
Street Work is a collective activity and our working field is neighborhoods, parks, alleys, sidewalks, street shelters, stalls under bridges and anywhere a person feels that he/she can survive. Even behind seemingly normal homes, there are people who need our counseling and our expertise in order to receive the care they merit, especially the mentally challenged or the chronically unemployed.
Emfasis acts collectively and we function in a way that complements each other. The knowledge and skills enjoyed by each team member, serves our common goal, namely solidarity towards our fellow citizens who are helpless or simply do not know where to turn to.
Part of our work is to map each area, by visiting and recording the needs, in order to enable us to define the most efficient and effective ways we can help. Our focus is on the human being, not the symptom. We gradually recognize the long-term course and we approach people belonging to groups of illegal substances users, homeless, children at risk, mentally ill without proper care, social outcasts. Information, networking, education, support, respect are key-words for our work in the streets. We also always look out for what is not visible, but rather hidden directly or indirectly…so that we can intervene…
The locations we visit are many. These include Daphne (base of our Emfasis home, where we get to meet, we plan our course of action, we relax, exchange views,motivate and inspire one another). At the Pedio Tou Areos, where we of course anticipate to come across users and various forms of trafficking.
We also have come across friendly teenagers, attempting their first steps of delinquent behaviour, other groups of people living within the park, treating the park as if it were their home environment!
We visited Kipseli and Patissia where we met and talked to families living in highly neglected conditions, where floor tiling does not exist but rather walk on plain soil. We walked dozens of times down town Athens, identifying many cases of users, homeless, underage working children.
In each and every case we offer assistance either by providing information about structures where they can address their needs, or by liaising directly with such structures to arrange for them to be accommodated either for shelter or for other conditions.
We offered prescribed medication, psychological counselling, information, clothes or in some cases we simply show them that we do understand them, we offer a friendly face to talk to and always a smile. Especially in December and January we visited distant area by van with the Street Work teams. Perama, Kokkinos Milos, Rendi, Agioi Anargyroi in Piraeus were some of these areas.
It would be impossible to describe in just a few lines my experience with the Emfasis team, especially during the last two months. We have worked daily, including public holidays, in so many areas, we talked to dozens of people around us, we heard their requests, we tried to offer relief in any way possible and at the same time we collected information enabling us to work more effectively in the future.
We always act discretely, with equality and parity when approaching people. We also strive to be able to recognize from the start the suitability and eligibility of each case based on as many facts provided. We do not offer miracles and we do not heal. We support, inform and approach each person. For this reason we also look out for each other, remaining highly alert.
Our constant presence in the areas of action is a testament to our commitment. We adapt according to the space where we operate, with transparency, discipline and specific targets. Before the start of each street work shift, we are being reminded that irrespective of their condition, all of these people are facing problems and for a number of reasons, they will never reach to an existing social entity to ask for help. Our team offers them a sort of a “social service desk” in the Streets.
Sometimes I realize that the complexity of our work out in the field lies in its simplicity; with sole tools our eyes and our awareness, we are trying to understand a world that surrounds us, but somehow is not visible to anyone.
This is Emfasis … A dynamic, scientific, united and above all human team. This team will leverage its experience in the near future, in order for permanent social structures to be created for the relief and assistance of vulnerable fellow people.
Joanna Tsoukalas
VolunteerH εμπειρία του εθελοντισμού, όσον αφορά την κοινωνική εργασία στο δρόμο. Αξίζει να τη ζήσει κανείς έστω και για μία φορά στη ζωή του!
Σχεδόν, πέντε μήνες μετά την πρώτη μου επαφή με το πεδίο δράσης της Emfasis και την Κοινωνική Εργασία στο Δρόμο οφείλω να πω ότι η συγκεκριμένη ενέργεια με έχει κερδίσει ως Ψυχολόγο, αλλά πρωτίστως ως Άνθρωπο.
Ο λόγος ύπαρξης αυτής της ομάδας είναι ακριβώς το κομμάτι που λείπει σε μια κοινωνία που καθημερινά υποβιβάζει κάποιες ομάδες πολιτών, που είναι περισσότερο ευάλωτες από τους υπόλοιπους είτε σωματικά, είτε ψυχολογικά, ή και σε επίπεδο οικονομικό και κοινωνικό.
Στο Street Work η εργασία είναι συλλογική και τα πεδία δράσης μας είναι οι γειτονιές, τα πάρκα, τα σοκάκια, τα πεζοδρόμια, τα “καταφύγια” του δρόμου, τα παραπήγματα κάτω από γέφυρες και oπουδήποτε ένας άνθρωπος πιστεύει ότι μπορεί να επιβιώσει. Ακόμη και πίσω από φαινομενικά “κανονικά” σπίτια βρίσκουμε ανθρώπους που έχουν ανάγκη τις γνώσεις μας για να εξυπηρετηθούν, ειδικά σε πιο αδύναμους ψυχικά ασθενείς και χρόνια άνεργους.
Σαν Emfasis δρούμε ομαδικά και η λειτουργικότητα μας έγκειται στην συμπληρωματικότητα μας. Οι γνώσεις που κατέχει ο καθένας από εμάς και οι δεξιότητες αλληλοεξυπηρετούν το στόχο μας, δηλαδή, την Αλληλεγγύη στο συνάνθρωπο που δεν έχει τη δυνατότητα ή απλά δε γνωρίζει που να απευθυνθεί.
Χαρτογραφώντας κάθε περιοχή που επισκεπτόμαστε καταγράφουμε και τις ανάγκες και διαπιστώνουμε με ποιο τρόπο μπορούμε να βοηθήσουμε. Σκοπός μας είναι ο Άνθρωπος και όχι το Σύμπτωμα! Σταδιακά αναγνωρίζουμε τη διαμήκη πορεία και προσεγγίζουμε ομάδες ή άτομα όπως χρήστες, άστεγοι, παιδιά σε κίνδυνο, ψυχικά ασθενείς χωρίς την κατάλληλη φροντίδα, άνθρωποι περιθωριοποιημένοι στο κοινωνικό σύνολο. Πληροφόρηση, δίκτυο, εκπαίδευση, υποστήριξη είναι λέξεις κλειδιά για την εργασία μας στο δρόμο. Στόχος μας να εντοπίσουμε και αυτό που δε φαίνεται αλλά κρύβεται είτε άμεσα, είτε έμμεσα.
Οι περιοχές των προσεγγίσεων μας είναι πολλές όπως η Δάφνη – όπου στεγάζεται και το δικό μας σπίτι και εκεί οργανώνουμε, σχεδιάζουμε αλλά και ξεκουραζόμαστε, συζητάμε και εμψυχώνουμε την ομάδα μας – ή το Πεδίο του Άρεως, όπου συναντήσαμε το προφανές δηλαδή χρήστες και διακίνηση. Βρήκαμε όμως και παρέες εφήβων στις πρώτες τους παραβατικές συμπεριφορές αλλά και ομάδες που ζουν μέσα στο πάρκο και είναι το σπίτι τους! Επισκεφτήκαμε την Κυψέλη και τα Πατήσια, μιλήσαμε με οικογένειες που ζουν σε συνθήκες άθλιες όπου το πάτωμα είναι σκέτο χώμα, περπατήσαμε δεκάδες
φορές στο κέντρο της Αθήνας προσεγγίζοντας χρήστες, άστεγους, ανήλικα παιδιά που εργάζονται στο δρόμο.
Σε όλες τις περιπτώσεις προσφέραμε βοήθεια είτε δίνοντάς τους πληροφορίες για τις δομές που μπορούν νααπευθυνθούν, είτε καλώντας εμείς τα κέντρα ημέρας για να τους εξυπηρετήσουν ή να τους φιλοξενήσουν. Προσφέραμε φάρμακα, ψυχολογική υποστήριξη, ενημέρωση, ρούχα ή απλώς κατανόηση, συζήτηση και ένα χαμόγελο. Ειδικά το Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο κυκλοφορήσαμε με βαν σε πιο απομακρυσμένες περιοχές για το street work όπως το Πέραμα, ο Κόκκινος Μύλος, ο Ρέντης, οι Άγιοι Ανάργυροι, γειτονιές του Πειραιά… Στεγαστήκαμε στο «ΣυνΑθηνά» και προσφέραμε αφ’ενός πρωϊνό στους συνανθρώπους μας κάθε μέρα και τις επτά μέρες της εβδομάδας, ενώ αφ’ ετέρου κάθε απόγευμα μαζί με την εργασία μας έξω προσφέραμε υπνόσακους, γάντια, κασκόλ για την ανακούφιση τουλάχιστον από το κρύο. Δεν θα μπορούσα σε μερικές μόνο γραμμές να περιγράψω την εμπειρία μου με την ομάδα ειδικά τους τελευταίους δύο μήνες. Εργαστήκαμε καθημερινά, γιορτές και μη, σε τόσες πολλές περιοχές, μιλήσαμε με δεκάδες συνανθρώπους μας, ακούσαμε τα αιτήματά τους, προσπαθήσαμε γι’αυτούς με κάθε τρόπο και, συλλέγοντας όλα αυτά τα στοιχεία, θα εργαστούμε στο μέλλον για ένα ακόμα καλύτερο αποτέλεσμα.
Στόχος μας είναι να κινούμαστε πάντα διακριτικά με ισότητα και ισοτιμία στον τρόπο προσέγγισης και να αναγνωρίζουμε εξαρχής την καταλληλότητα και την επιλεξιμότητα. Δεν κάνουμε θαύματα και δε θεραπεύουμε, αλλά στηρίζουμε, ενημερώνουμε και εξυπηρετούμε το άτομο, σκοπεύοντας πάντα στην πλήρη ενδυνάμωσή του. Οφείλουμε και είμαστε πολύ προσεκτικοί στο λειτουργικό κομμάτι και την ταυτότητα του κάθε ατόμου που προσεγγίζουμε και συγχρόνως ρεαλιστές.
Η συνεχής παρουσία μας, στους χώρους δράσης αποτελεί μια σταθερά για την εγγύηση της εργασίας μας. Προσαρμοζόμαστε στο χώρο που κινούμαστε και λειτουργούμε με διαφάνεια, έλεγχο και στόχο. Ξεκινώντας αυτή την εξόρμηση κρατάμε στο μυαλό μας ότι πλησιάζουμε ανθρώπους εξαρτημένους ή μη, οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα και δεν μπορούν να χτυπήσουν την πόρτα μιας οργανωμένης δομής για να ζητήσουν βοήθεια, οπότε η ομάδα μας τους βρίσκει και τους προσεγγίζει προσφέροντας ένα είδος «Δομής στο Δρόμο».
Κάποιες φορές αντιλαμβάνομαι ότι η πολυπλοκότητα της εργασίας μας έξω στο πεδίο, έγκειται στην απλότητα της, χωρίς εργαλεία, μόνο τη ματιά μας, την αντίληψη μας και την ανάγκη μας να κατανοήσουμε έναν κόσμο που βρίσκεται δίπλα μας αλλά κανείς δε βλέπει.
Αυτή είναι η Emfasis, μια ομάδα δυναμική, επιστημονική, αλληλεγγύη και πάνω από όλα Ανθρώπινη που στο εγγύς μέλλον θα αξιοποιήσει την εμπειρία της για τη δημιουργία μόνιμων δομών εξυπηρέτησης των ευάλωτων συνανθρώπων της.
Τζοάννα Τσουκαλά
Εθελόντρια